Niezbyt sobie cenię Justynę Sobolewską, dziennikarkę (tak sama się przedstawia) „Polityki”, czego świadectwem drobne szpilki porozrzucane po tym blogu. Para się ona pisaniem hm‐recenzji na łamach swego macierzystego pisma („przerośnięte blurby”), płytkich i zdawkowych, poza tym zarabia na okołoliterackich michałkach (ostatnio zebranych w poszerzonym wydaniu Książki o czytaniu; lektura to lekka, łatwa i nawet przyjemna, w sam raz na podróż pociągiem) oraz na uczestnictwie w tzw. środowisku – ozdabia festiwale literackie, żuruje w mniejszych i większych rangą nagrodach itd.

Wszyscy ją znają (nie mam tu na myśli sławy, a raczej metaforyczne „bycie na ty” z pisarzami, wydawcami, tłumaczami, projektantami wnętrz i okładek książek), ona zna wszystkich.

Chyba żeby nie. Będąc młodą [osobiście przecież nic nie mam do tej zapewne sympatycznej pani^] żurorką Angelusa, „Paszportów Polityki” czy ostatnio Nagrody Gombrowicza zgłosiła Sobolewska (na dniach) pretensje do werdyktu żury Nike:

Tegoroczna edycja od początku była pechowa: jury nie zauważało kilku ważnych książek, m.in. „Solfatary” Macieja Hena czy „Małej zagłady” Anny Janko. [...]

Natomiast jury wybrało książkę moim zdaniem najmniej fortunną. Bronka Nowicka jest postacią ciekawą i przychodzącą do literatury z innych dziedzin sztuki. [...]

A jednak dużym problemem jest nieustanny przymus metaforyzacji i forma przypowieści: „Gniazdo jest puste. Uwite pod językiem, ciemne, wilgotne gniazdo dla kamienia. Nic się nie wykluje. Kamień nie przemówi. Nie mówi się, leżąc w wodzie. To niemożliwe, aż woda zamieni się w chmurę. Zanim przetoczy się czas. Wtedy dziecko odnajdzie swój kamień”. Każdy obraz i każde zdanie jest podane tak, jakby miało niesłychaną wagę, i ta podniosła tonacja sprawia, że język staje się miejscami pretensjonalny.

Nie ulega wątpliwości, że to jest debiut intrygujący, ale czy to jest najlepsza książka ubiegłego roku? Nie. Zwłaszcza w porównaniu z książkami pozostałych nominowanych i z laureatami z ubiegłych lat.

Nie widzę tu rzetelnych uzasadnień, raczej wyraz gustu dziennikarki, a że jednocześnie tenże gust wspiera Solfatarę (którą mam za hiper nudziarstwo), to mnie słabo przekonuje. Co zostaje z lektury owej pretensji? Nooo, nie znam jej („przychodzi do literatury z innych dziedzin sztuki”), jak może być wybitny taki debiut? (Choć „intrygujący”; frazes‐alibi.)

(Sam czytałem Nakarmić kamień Nowickiej jedynie we fragmencie upublicznionym przez wydawcę: nie jestem blogerem książkowym, nie dostaję gratisów, a ta proza nie przykuła uwagi na tyle, abym wydał 16,20 plus koszt przesyłki, źle to jednak świadczy wyłącznie o mnie, nie o książce.)

Podobnie odczytał pretensję Sobolewskiej Piotr Bratkowski (członek tegorocznego żury Nike), który (jak się okazało) głosował na Nowicką, olśniony (zeznał) wyjątkowością jej prozy i mocnym („dreszcz po plecach”) językiem Nakarmić.

I się zrobiła (drobna) awanturka.

Z drugiej strony, szperajac ostatnio po sieci w pewnej sprawie, znalazłem foty Bratkowskiego z młodym panem W.E. – siedzą na nich gdzieś w plenerze miejskim pogrążeni w ożywionej rozmowie. A potem znajdujemy tekst Bratkowskiego o ostatniej ksiażce W.E., tekst dość, hm, dziwny: ksiażka mu się najwyraźniej słabo podoba, ale pełno tam fraz o „potrzebie pracy nad niewątpliwym talentem” i takich tam głasków. Znają się.

* * *

Po co ta blogonotka? Żeby wyrazić (zapewne staroświeckie) zgorszenie powszednim dziś brakiem dystansu między recenzentem a autorem. Na współczesne tłumacząc: lajkujesz ich wszystkich, oni lajkują ciebie i, psiakrew, nie ma już komu w mordę [metaforycznie, ofc] dać!

A jeszcze gorsi są prozaicy i prozaiczki ferujący wyroki o tworach kolegów po fachu. Jak Chutnik rozdająca w swoim lansiarskim tiwi‐szoł głaski i prztyczki produktom hm, konkurencji. Czy deczko przebrzmiały prozaik zasiadający ostatnio (głosi plotka) niemal zawodowo w rozlicznych żurach.

Jest coś głęboko niemoralnego w tym bezwstydzie półświatka wydawniczego.

Fraza „półświatek wydawniczy” pochodzi od Kleru [przywiązałem się do tej formy]; autor dziękuje.