@ najder:

Przegrał w tym sensie, w jakim (koniec końców i niestety) wygrał „rynek”, sam zresztą chętnie cytował osąd, że on, Bereza, nie jest głuchy na literaturę, ale na rynek – owszem, totalnie. Kiedy po ’89 różne rzeczy zaczęły się rozprężać spod hm, ciśnienia, zaczęto (z klucza „wreszcie wolno”) zajadle atakować m.in. i Iwaszkiewicza, i Berezę (obu za trochę inne rzeczy, choć z tego właśnie klucza). A potem zaczęło się to z wolna odwracać, i na dziś, lata później, byłbym daleki od ogłaszania zwycięzców w tym (hm) meczu, może i sam mecz jako strychulec już się zdezaktualizował.

Z drugiej strony, był Bereza świadkiem epoki (chodzi o świadectwo uczestniczące ^) i był wierny sobie (incl. świry, idiosynkrazje itd.). Gdy się jednak sięgnie do jego książek , tych w zwykłym sensie krytyczno‐literackich, widać trud uzasadniania odwołujący się do konkretu. Choć to także prawda, że Konkretem Ostatecznym był on sam, osoba Henryka B. Tak czy inaczej, jeden z zarzutów (efekciarstwo) jakoś do mnie nie trafia.

Inne można skonfrontować z sensem bereziej mrówczości. Czy przymierzał się do roli „kanono‐twórczej”? (Jak to ma – odruchowo – w zwyczaju „szkoła krakowska”.) Raczej nie; odnotowywał hic et nunc, tam‐i‐wtedy, a to, że wielu spośród jego niegdysiejszych faworytów mamy za (trwale) „przegranych”, może też wynikać z poddania się obiegowej ocenie hm, rynkowej, która, zaprawdę‐powiadam‐ci (choć sam to dobrze wiesz), bywa jakże miałka.

No i taki argument: język. Człowiek sam tak posługujący się językiem (nie tylko w tych rolach/aspektach, co to je w nocie wymieniam, także w [notowanej i zredagowanej, inna rzecz] rozmowie paszczą (link w blogonocie), ma prawo być traktowany jako poważny oceniacz języka (czy szerzej, literatury) innych.

Miał swój weredyczny i sobiepański styl, był, bez dwóch zdań, Kimś.

najder :

uważasz, że tylko i wyłącznie rynek odciął czytelników od takich rzeczy jak Słyk, Łuczeńczyk, Siejak, Ubertowski, Przywara, Drzeżdżon czy Bitner? można w Polsce wydawać, komentować i nagradzać Masłowską, Keff, Podgórnik, a nie da rady nikogo z namaszczonych przez Berezę rewolucjonistów? ejże, to chyba za łatwe.

Nie no, za łatwe to jest takie zestawienie :) Trzeba by sięgnąć w kurz historii i powyciągać Berezie tych, za którymi (ich twórczością) się opowiadał, a którzy sukces (w każdym sensie) odnieśli, nie był to (nie jest) zbiór pusty. I drugą ręką dopytać się, czemu żadnej poważnej nagrody nie może dochrapać się np. Pasewicz, autor (znowu wejdę w buty Berezy ^) klasy światowej.

Pewnie, że to bardziej skomplikowane.

mimo jednak najszczerszych chęci nie byłem w stanie zgodzić się z Nim, że Bitner to interesujący pisarz, Paweł Przywara miażdży a Krystyna Sakowicz jest przedobra. jak można z jednej strony unicestwiać takiego Nabokova „grafomanem”, a z drugiej cmokać nad Markiem Hłasko czy Stachurą? hm.

Tu mam dwie odpowiedzi. Po pierwsze, i Hłasko, i Stachura odnieśli sukces (po polsku). Po drugie, lokalne vs. globalne (nie tylko, jak w zdaniu poprzednim, odn. przestrzeni, ale i czasu). Zestawienia mogą być różne, również wśród znanych (i uznanych) nazwisk jedne zczambułujesz, a do drugich jakąś miętę (btw, wolisz Houellebecqa czy Fabera? – niewinne pytanko).

Tu się zwierzę. Bo sam do prozy polskiej stosuję miarkę lokalną, biorąc poprawkę na polskość, nie wpuszczam jej na ten sam tor, na którym ściga się cały świat. Czemu? Trudno to krótko wytłumaczyć. A znowuż przy poezji nie mam takiego odruchu, traktuję ich wszystkich na równi, choć, z drugiej strony, prozę światową znam znacznie szerzej i lepiej niż światową, tj. niepolską poezję.

A właśnie, ostatni akapit ws. hermetycznej i nieczytanej poezji. Myślę, że w ogóle literatura ambitniejsza (tzn. taka, która nie ma bezpośrednio epickiego wymiaru oddanego funkcji ludycznej; albo taka, która nie jest naznaczona rynkową nagrodą, typu zdobywczyni Najków) jest słabo czytana, w ogóle słabo jest dziś czytane. Wydaje mi się natomiast, że akurat poezja zyskała znacznie szerszy niż kiedykolwiek krąg czytelników. Przez internet. Pytanie tylko, czy mówimy o 7%, o 7% z 7%, czy jeszcze węższym ułamku.

@ najder:

Zaraz tam entuzjazmu. Szło mi o to, że kto chce, ten dotrze, mimo naparstkowych nakładów i ogólnej (papierowej) niszowości. Może też czas, w którym autorowie (autorki) jeszcze się sieciowo udzielali (choć głównie w sosie własnym) przemija, przeminął. (Może my tu w ogóle stukamy się literatkami już tylko przycmentarnie. Ale zaraz myślę, że jeszcze nie, jeszcze nie pora.)

@ vivian:

Pogrzeb był już jakiś czas temu. Stypy też szukaj gdzie indziej. Słowem, etam.

Marceli Szpak :

po prześledzeniu listy faworytów

To raczej (od lat) dyżurna lista do‐bicia‐za. Co oczywiście nie zdejmuje odpowiedzialności z krytyka.

Czemu? Rozwiniesz?

No tak, brzmi to, hm, adekwatnie. Naszła mnie też refleksja generalna: „entuzjaści” mają przerąbane, znacznie łatwiej się czepnąć, hejtnąć, nosem‐kręcić, refleksja tak generalna, że już całkiem oderwana od B.

@ najder:

Czyli z założenia „porażki” ma brać na wyłącznie swoją klatę, a „sukcesy” przeciwnie, już mu się nie należą, bo „sami by sobie poradzili”. Chyba żeby nie; nie da się sprawdzić. Taki Rudnicki całymi latami był wyłącznie „Twórczościowym” autorem nim się wydrukował i dostał Piętaka, a znowuż pamiętam pozytywne recenzje Bitnera nie tylko autorstwa Berezy.