Od czasu tej notki przeszedłem długą drogę wzdłuż fado. Długą na mniej więcej 60 CD, zbieranych jednak nie dla zgłębienia tematu, a tak po prostu, według podobamisiów.

Dopiero jednak oglądając film Saury Fados, zrozumiałem, czemu w moich zbiorach śpiewają wyłącznie kobiety (nie licząc czysto instrumentalnych kawałków). Bo w klasycznych interpretacjach faceci są zbyt słodcy, zduszeni, kiczowaci. Albo pobrzmiewają jak rozpłakane wersje Gałczyńskiego o trzeciej nad ranem w stalinowskiej Warszawie – och, te przechadzki fadisty po salazarowskiej Lizbonie, ta liryka niegdysiejszej imperialnej chwały, malowniczych tramwajów i minionych miłości spod hasła: „biedaku, pogódź się ze swoim parszywym losem (wolno płakać)”. Tymczasem kobiety długo przed Amálią Rodrigues odważały się w fado na wszystko, a przede wszystkim nie krępowały głosu.

Film tak bardzo podkreśla liczbę mnogą (różnych rodzajów fado, wpływu [byłych] kolonii, gatunków spokrewnionych [z najbardziej znaną morna z Capo Verde], i współczesnych ech, z rapem włącznie), że aż ciekaw jestem, jak został przyjęty w samej Portugalii. Gugiel daje niewiele (automatyczny tłumacz z portugalskiego bije wszelkie rekordy absurdu), ale podejrzewam, że niemało osób poważnie się zaburzyło i nie tylko dlatego, że w odróżnieniu od tanga czy flamenco, fado nie jest zwykle wiązane z tańcem.

Dwa najfajniejsze kawałki poniżej. Najpierw klasyka (choć w bardzo współczesnej aranżacji), czyli miłość, zazdrość, rywalizacja, porzucenie, bohema, tawerny itd., itp.
 
[wideło już niedostępne, 2023]
 
(Ciut dłuższa – choć zdesynchronizowana – wersja tutaj [to wideło też zdechło].)

No i finał, czyli zbiorówka z klubu fado. Dobre (muzyka, ekspresja) i gorsze (ta maniera przymykania oczu) strony fado z Alfamy.
 
[youtube v=1a4J55hKomU]
 

Na samym końcu pojawia się dwóch facetów, jeden (niższy) to Camané (okrzyknięty pryncem fado) – jak ja go nie znoszę! Drugi, tęgawy (by użyć eufemizmu), Ricardo Ribeiro, daje może pewną nadzieję na odduszenie męskiego fado, ale póki co wybieram kobiety.

PS Film Saury powziąłem z TVP1, nagrywał się głęboką sylwestrową nocą. Nawet i wtedy muszą te buce telewizyjne, durni marketoidzi, gnojki uważające, że wszystko wolno obsrać, nawet i wtedy kilka razy wjeżdżały na film nachalne zapowiedzi jakichś przyszłych programów, zakrywając prawie ćwierć ekranu (a przy okazji napisy z tłumaczeniem tekstów). Żeby was jasny chuj strzelił, kretyni!